Oleh Dr Nur Liza Rahim dan Dr Norlia Mohamad Ibrahim

Industri pembinaan merupakan antara sektor utama yang memacu pertumbuhan ekonomi Malaysia. Namun, sektor ini juga antara penyumbang utama kepada pencemaran alam sekitar, penggunaan sumber semula jadi yang tinggi, dan pelepasan karbon yang signifikan.

Seiring dengan agenda global untuk mengurangkan jejak karbon dan memastikan pembangunan mampan, Malaysia telah mengambil langkah proaktif melalui pelbagai dasar dan inisiatif bagi memperkasakan pembinaan hijau sebagai strategi utama dalam sektor ini.

Pembinaan hijau bukan sekadar satu trend, tetapi satu keperluan yang semakin mendesak. Pendekatan ini merangkumi penggunaan teknologi dan bahan mesra alam yang dapat mengurangkan impak negatif terhadap alam sekitar, di samping meningkatkan kecekapan tenaga dan daya tahan struktur binaan.

Dengan perubahan iklim yang semakin kritikal dan peningkatan permintaan terhadap bangunan mesra alam, masa depan industri pembinaan di Malaysia harus berlandaskan prinsip kelestarian untuk memastikan keseimbangan antara pertumbuhan ekonomi dan pemeliharaan alam sekitar.

Dasar dan Inisiatif Pembinaan Hijau di Malaysia

Malaysia telah memperkenalkan beberapa dasar utama untuk mendorong pembinaan hijau.

Dasar Pembinaan Negara 2030 (NCP 2030) menekankan inovasi dalam pembinaan hijau dan teknologi rendah karbon, sementara Pelan Induk Teknologi Hijau Malaysia menyediakan garis panduan bagi sektor pembinaan untuk mengamalkan konsep mesra alam.

Selain itu, sistem penilaian Green Building Index (GBI) menggalakkan pemaju dan kontraktor menggunakan bahan serta teknologi yang mampan dalam projek pembinaan.

Dalam Rancangan Malaysia Ke-12 (RMK-12), kerajaan turut menetapkan sasaran pengurangan pelepasan karbon melalui amalan pembinaan mampan dan penggunaan tenaga boleh diperbaharui.

Meskipun dasar-dasar ini telah menyediakan rangka kerja yang kukuh, cabaran utama masih terletak pada pelaksanaannya.

Ramai pihak industri masih ragu-ragu terhadap kos permulaan yang tinggi, selain kekurangan tenaga kerja berkemahiran dalam teknologi hijau.

Oleh itu, usaha berterusan diperlukan bagi meningkatkan kesedaran dan memastikan sektor pembinaan dapat mengadaptasi perubahan ini dengan lebih berkesan.

Teknologi dan Inovasi dalam Pembinaan Hijau

Kemajuan teknologi memainkan peranan penting dalam mempercepatkan transformasi industri pembinaan ke arah yang lebih hijau.

Salah satu inovasi utama adalah penggunaan bahan binaan mesra alam seperti konkrit hijau, bata daripada bahan kitar semula, dan kayu terawat yang mampu mengurangkan jejak karbon.

Selain itu, konsep bangunan tenaga rendah semakin mendapat perhatian, di mana reka bentuk bangunan dioptimumkan untuk mengurangkan penggunaan tenaga dengan memanfaatkan pencahayaan semula jadi dan sistem pengudaraan pintar.

Tenaga boleh diperbaharui seperti panel solar dan sistem pemulihan air hujan juga semakin diterapkan dalam pembinaan hijau bagi mengurangkan kebergantungan kepada sumber tenaga konvensional.

Teknologi pintar seperti Building Information Modeling (BIM) turut digunakan bagi merancang dan mengurus projek pembinaan dengan lebih cekap, mengurangkan pembaziran bahan, serta meningkatkan kecekapan tenaga secara keseluruhan.

Penerapan teknologi hijau bukan sahaja dapat mengurangkan impak alam sekitar, malah membantu syarikat pembinaan mengurangkan kos operasi dalam jangka panjang dan memenuhi keperluan pasaran global yang semakin menitikberatkan kelestarian.

Peranan Institusi Pendidikan dalam Melahirkan Tenaga Mahir dalam Pembinaan Hijau

Bagi memastikan kejayaan pembinaan hijau di Malaysia, institusi pendidikan memainkan peranan penting dalam membentuk tenaga kerja berkemahiran tinggi.

Fakulti Kejuruteraan & Teknologi Awam (FKTA), Universiti Malaysia Perlis (UniMAP) merupakan salah satu institusi akademik yang aktif dalam menyediakan graduan yang bersedia untuk mendepani cabaran industri pembinaan masa hadapan.

FKTA UniMAP menawarkan tiga program utama dalam bidang kejuruteraan awam, iaitu Sarjana Muda Kejuruteraan Awam, Sarjana Muda Teknologi Kejuruteraan Awam (Pembinaan), dan Sarjana Muda Teknologi Pembinaan Bangunan.

Program-program ini menekankan aspek kelestarian dalam pembinaan, penggunaan bahan mesra alam, serta integrasi teknologi hijau dalam sektor pembinaan.

Selain itu, FKTA UniMAP turut menjalinkan kerjasama dengan industri bagi memastikan pelajar menerima pendedahan terhadap teknologi terkini serta amalan terbaik dalam pembinaan hijau.

Melalui pendekatan berteraskan penyelidikan dan aplikasi industri, FKTA UniMAP terus berusaha melahirkan graduan yang bukan sahaja mahir dari segi teori, tetapi juga bersedia untuk menghadapi perubahan dalam industri pembinaan yang semakin berkembang pesat ke arah kelestarian.

Cabaran dan Masa Depan Pembinaan Hijau di Malaysia

Walaupun kesedaran mengenai kepentingan pembinaan hijau semakin meningkat, masih terdapat beberapa cabaran yang perlu diatasi.

Salah satu cabaran utama ialah kos permulaan yang tinggi, di mana banyak syarikat pembinaan, terutamanya syarikat kecil dan sederhana, masih kurang mampu melabur dalam teknologi hijau.

Di samping itu, kekurangan tenaga kerja mahir dalam bidang ini turut menjadi penghalang kepada pelaksanaan projek-projek mampan.

Selain itu, masih terdapat jurang dalam kesedaran industri dan pengguna terhadap manfaat pembinaan hijau.

Ramai pemaju dan kontraktor masih belum sepenuhnya memahami kelebihan jangka panjangnya, manakala pengguna pula masih melihat pembinaan hijau sebagai sesuatu yang eksklusif dan mahal.

Oleh itu, lebih banyak inisiatif perlu diambil bagi memperkukuhkan kesedaran serta meningkatkan insentif kepada syarikat untuk beralih kepada pendekatan yang lebih mampan.

Namun, dengan sokongan kerajaan, pelaburan dalam penyelidikan dan pembangunan (R&D), serta penglibatan institusi akademik seperti FKTA UniMAP, masa depan pembinaan hijau di Malaysia dilihat semakin cerah.

Dengan adanya dasar yang menyokong serta peningkatan dalam teknologi dan pendidikan, industri pembinaan hijau dijangka terus berkembang sebagai tunjang utama pembangunan negara yang lestari.

Kesimpulan

Pembinaan hijau bukan sekadar alternatif, tetapi satu keperluan bagi memastikan pembangunan yang lebih mampan dan mesra alam.

Dengan adanya dasar yang jelas, inovasi teknologi, dan peranan institusi pendidikan yang proaktif seperti FKTA UniMAP, Malaysia berada pada landasan yang betul untuk merealisasikan perubahan dalam sektor pembinaan.

Bagi mencapai sasaran ini, kerjasama antara kerajaan, industri, akademia, dan masyarakat perlu diperkukuhkan. FKTA UniMAP terus memainkan peranannya dalam melahirkan graduan yang mampu menyumbang kepada pembangunan industri pembinaan hijau di Malaysia.

Malah dengan penerapan teknologi hijau dan sokongan berterusan daripada semua pihak, industri pembinaan dapat berkembang ke arah yang lebih mampan, seterusnya menjadikan Malaysia sebagai peneraju dalam sektor pembinaan hijau di rantau ini.

-- BERNAMA

Dr Nur Liza Rahim ialah Timbalan Dekan (Akademik & Penyelidikan), Fakulti Kejuruteraan & Teknologi Awam (FKTA), Universiti Mallaysia Perlis manakala Dr. Norlia Mohamad Ibrahim ialah Ketua Jabatan Awam, Fakulti Kejuruteraan & Teknologi Awam (FKTA), Universiti Malaysia Perlis.